- Historia ZKM
- ⇨
- lata: 1961-1962
Historia komunikacji miejskiej
ZKM Chełm (1959-1989) - ciąg dalszy. 1961 r. (ZKM Chełm)
Oddanie pod koniec 1960 r. do użytku Cementowni w Chełmie zwiększyło zapotrzebowanie na tabor. Najprawdopodobniej stan floty ZKM do końca roku powiększył się w sumie o 9 autobusów marki SAN (o czym donosiła ówczesna prasa)(1). Pozwoliło to na utworzenie kolejnego wariantu linii 1 oznaczonego jako 1 bis oraz dwóch całkowicie nowych linii:
1 bis na trasie: pl. PKWN - 22 Lipca - Przemysłowa - Fabryczna - Cementownia,
3 na trasie: OKSZÓW - Okszowska - (w godzinach szczytu także: Rampa Brzeska - Huta "Mira" - Rampa Brzeska) - Kolejowa - Mickiewicza - pl. Stalingradzki - Strażacka - Dzierżyńskiego (powrót: 1 Maja) - Lwowska - POKRÓWKA,
4 na trasie: Dworzec PKP - Świerczewskiego - Odrodzonego W.P. - Młodowskiej pl. Kościuszki (nawrót) - Odrodzonego W.P. - Słowackiego - pl. Tysiąclecia - Katedralna - Wiejska - Hrubieszowska - KAMIEŃ (powrót: KAMIEŃ - Hrubieszowska - ZWM - 1 Maja - pl. Kościuszki - Młodowskiej - Odrodzonego W.P. - pk. PKWN - Świerczewskiego - Dworzec PKP.
W ciągu dnia było 11 kursów "trójki" oraz 8 "czwórki".
Kadrę ZKM stanowiło 41 osób. Firma przy kosztach własnych na poziomie 4.175.000 zł zanotowała stratę w wysokości 147.000 zł(4). Przewieziono w sumie 2.344.000 pasażerów uzyskując z tego tytułu dochód 3.888.000 zł (+ były także przewozy wycieczek). Taki stan rzeczy był pokłosiem źle skalkulowanych cen biletów w 1959 r., bo zakładano niską rentowność przy taborze zasilanym tańszą ropą, a w rzeczywistości autobusy napędzane były droższą etyliną.
Generalnie dane na koniec roku zależne są od źródła. Nie ma jasnych informacji o stanie ilościowym taboru.
Fotografia: Autobus SAN H-01B na przystanku przy ul. Lubelskiej, Sztandar Ludu roku 1961 (zbiory ChBP).
1 bis na trasie: pl. PKWN - 22 Lipca - Przemysłowa - Fabryczna - Cementownia,
3 na trasie: OKSZÓW - Okszowska - (w godzinach szczytu także: Rampa Brzeska - Huta "Mira" - Rampa Brzeska) - Kolejowa - Mickiewicza - pl. Stalingradzki - Strażacka - Dzierżyńskiego (powrót: 1 Maja) - Lwowska - POKRÓWKA,
4 na trasie: Dworzec PKP - Świerczewskiego - Odrodzonego W.P. - Młodowskiej pl. Kościuszki (nawrót) - Odrodzonego W.P. - Słowackiego - pl. Tysiąclecia - Katedralna - Wiejska - Hrubieszowska - KAMIEŃ (powrót: KAMIEŃ - Hrubieszowska - ZWM - 1 Maja - pl. Kościuszki - Młodowskiej - Odrodzonego W.P. - pk. PKWN - Świerczewskiego - Dworzec PKP.
W ciągu dnia było 11 kursów "trójki" oraz 8 "czwórki".
Kadrę ZKM stanowiło 41 osób. Firma przy kosztach własnych na poziomie 4.175.000 zł zanotowała stratę w wysokości 147.000 zł(4). Przewieziono w sumie 2.344.000 pasażerów uzyskując z tego tytułu dochód 3.888.000 zł (+ były także przewozy wycieczek). Taki stan rzeczy był pokłosiem źle skalkulowanych cen biletów w 1959 r., bo zakładano niską rentowność przy taborze zasilanym tańszą ropą, a w rzeczywistości autobusy napędzane były droższą etyliną.
Generalnie dane na koniec roku zależne są od źródła. Nie ma jasnych informacji o stanie ilościowym taboru.
aktualizacja: 24.09.2021 r.
Powyższy materiał opracowano na podstawie dokumentów z Archiwum Państwowe w Lublinie o/Chełm (APLOCh), lokalnej prasy z tamtego okresu, wydawnictwa Rocznik Chełmski tom 8, W. Sulimierski "Zarys Dziejów komunikacji miejskiej w Chełmie" (zbiory ChBP) oraz "Rocznika Statystycznego Miasta Chełma 1971".
Powyższy materiał opracowano na podstawie dokumentów z Archiwum Państwowe w Lublinie o/Chełm (APLOCh), lokalnej prasy z tamtego okresu, wydawnictwa Rocznik Chełmski tom 8, W. Sulimierski "Zarys Dziejów komunikacji miejskiej w Chełmie" (zbiory ChBP) oraz "Rocznika Statystycznego Miasta Chełma 1971".
Fotografia: Autobus SAN H-01B na przystanku przy ul. Lubelskiej, Sztandar Ludu roku 1961 (zbiory ChBP).
linii | (miasto / ogółem) | zakup | remonty | złomowanie | stan | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | | | |||||
|
(1) - gazeta "Sztandar Ludu" rocznik 1961 (zbiory ChBP), (2) - nie uwzględniając tzw. linii "bisowych", (3) - suma długość wszystkich tras to 57 km, (4) - Rocznik Chełmski tom 8, W. Sulimierski "Zarys Dziejów komunikacji miejskiej w Chełmie" (zbiory ChBP), (5) - WUS, "Rocznik Statystyczny Miasta Chełma 1971", (6) - APLOCh: Kwartalne sprawozdania z komunikacji miejskiej za 1961 r. * - długość ulic objętych siatką komunikacji miejskiej (nie liczono powtórnie dublujących się odcinków, na których kursowało wiele linii). Sumaryczna długość wszystkich linii - patrz (3). | |||||||
1962 r. (ZKM Chełm)
1 lutego 1962 r. eksperymentalnie na linii 3 zlikwidowano stanowisko konduktora. Sprzedażą biletów od tej pory zajmował się kierowca. Nowinka taka zawitała wzorem większych miast - jednak pasażerowie nie byli z niej zadowoleni.
Od 1 maja 1962 r. zawieszono kursowanie linii 1 bis oraz 1 bis B (jako przyczynę tej ostatniej podano niską frekwencję na odcinku pozamiejskim - korzystało z niej ok. 50 osób dziennie).
Natrafiłem również na informację, że w tym roku wszystkie kursy linii 1 przedłużono na stałe do Cementowni, co pozwala wysnuć wniosek, iż wcześniej nie wszystkie kursy tam kończyły bieg.
Zajezdnia ZKM w dalszym ciągu była głównie placem postojowym dla autobusów bez porządnego zaplecza. Istniały warsztaty, kanał naprawczy i stacja paliw wybudowana w 1960 r., ale w budynkach technicznych nie było ogrzewania i sanitariatów. Nie było również utwardzonego dojazdu do zajezdni od ul. Rolniczej (w tym miejscu kończyła się ul. Wołyńska).
Na koniec roku firma dysponowała 16 pojazdami (wszystkie napędzane etyliną) z czego w gotowości było 11 pojazdów a średnio w ruchu 8. Zakład zatrudniał wówczas 42 osoby, a roczne koszty działalności zamknęły się kwotą 4.603.000 zł i w dalszym ciągu przynosiły stratę. Chcąc zniwelować ujemny bilans, MPGK wzbogaciło w tym roku ofertę przewozową o kursy taksówkami bagażowymi i osobowymi. Usługi świadczone czterema bagażówkami okazały się rentowne, natomiast uruchomione w listopadzie taxi osobowe ze względu na zakup taksometrów i rejestrację, wykazały stratę rzędu 32.600 zł.
Kilka ciekawostek i doniesień prasowych z tego roku.
Ze sprawozdania rocznego MPGK dowiadujemy się, że autobusy uzyskały średnią prędkość komunikacyjną na poziomie 18 km/h. Bilety na linii 3 z Pokrówki do Chełma kosztowały 1,50 zł, natomiast w odwrotnym kierunku z Okszowa do Chełma już 3,00 zł. Mimo, że opłaty w dalszym ciągu zależały od długości trasy - tutaj był wyjątek. Mianowicie Pokrówkę zaliczano do strefy miejskiej, Okszowa już nie.
Do Miejskiej Rady Narodowej wpływały pierwsze postulaty by zorganizować zadaszone wiaty przystankowe(1) (pierwsze dwie postawiono w przyszłym roku).
Fatalny stan dróg, a w szczególności na odcinku od końca ul. 22 Lipca do Cementowni (część drogi o nawierzchni gruntowej) powodował, że przeładowane autobusy często ulegały awariom i bardzo szybko się amortyzowały. Ze względu na to, iż priorytetem był dowóz pracowników do Cementowni, w takich sytuacjach podmieniano autobusy (zabierając je z innych linii).
Fotografia: Kierowca-konduktor, Sztandar Ludu roku 1962 (zbiory ChBP).
Od 1 maja 1962 r. zawieszono kursowanie linii 1 bis oraz 1 bis B (jako przyczynę tej ostatniej podano niską frekwencję na odcinku pozamiejskim - korzystało z niej ok. 50 osób dziennie).
Natrafiłem również na informację, że w tym roku wszystkie kursy linii 1 przedłużono na stałe do Cementowni, co pozwala wysnuć wniosek, iż wcześniej nie wszystkie kursy tam kończyły bieg.
Zajezdnia ZKM w dalszym ciągu była głównie placem postojowym dla autobusów bez porządnego zaplecza. Istniały warsztaty, kanał naprawczy i stacja paliw wybudowana w 1960 r., ale w budynkach technicznych nie było ogrzewania i sanitariatów. Nie było również utwardzonego dojazdu do zajezdni od ul. Rolniczej (w tym miejscu kończyła się ul. Wołyńska).
Na koniec roku firma dysponowała 16 pojazdami (wszystkie napędzane etyliną) z czego w gotowości było 11 pojazdów a średnio w ruchu 8. Zakład zatrudniał wówczas 42 osoby, a roczne koszty działalności zamknęły się kwotą 4.603.000 zł i w dalszym ciągu przynosiły stratę. Chcąc zniwelować ujemny bilans, MPGK wzbogaciło w tym roku ofertę przewozową o kursy taksówkami bagażowymi i osobowymi. Usługi świadczone czterema bagażówkami okazały się rentowne, natomiast uruchomione w listopadzie taxi osobowe ze względu na zakup taksometrów i rejestrację, wykazały stratę rzędu 32.600 zł.
Kilka ciekawostek i doniesień prasowych z tego roku.
Ze sprawozdania rocznego MPGK dowiadujemy się, że autobusy uzyskały średnią prędkość komunikacyjną na poziomie 18 km/h. Bilety na linii 3 z Pokrówki do Chełma kosztowały 1,50 zł, natomiast w odwrotnym kierunku z Okszowa do Chełma już 3,00 zł. Mimo, że opłaty w dalszym ciągu zależały od długości trasy - tutaj był wyjątek. Mianowicie Pokrówkę zaliczano do strefy miejskiej, Okszowa już nie.
Do Miejskiej Rady Narodowej wpływały pierwsze postulaty by zorganizować zadaszone wiaty przystankowe(1) (pierwsze dwie postawiono w przyszłym roku).
Fatalny stan dróg, a w szczególności na odcinku od końca ul. 22 Lipca do Cementowni (część drogi o nawierzchni gruntowej) powodował, że przeładowane autobusy często ulegały awariom i bardzo szybko się amortyzowały. Ze względu na to, iż priorytetem był dowóz pracowników do Cementowni, w takich sytuacjach podmieniano autobusy (zabierając je z innych linii).
aktualizacja: 10.03.2019 r.
Powyższy materiał opracowano na podstawie dokumentów z Archiwum Państwowe w Lublinie o/Chełm (APLOCh), lokalnej prasy z tamtego okresu oraz wydawnictwa Rocznik Chełmski tom 8, W. Sulimierski "Zarys Dziejów komunikacji miejskiej w Chełmie", zbiory ChBP.
Powyższy materiał opracowano na podstawie dokumentów z Archiwum Państwowe w Lublinie o/Chełm (APLOCh), lokalnej prasy z tamtego okresu oraz wydawnictwa Rocznik Chełmski tom 8, W. Sulimierski "Zarys Dziejów komunikacji miejskiej w Chełmie", zbiory ChBP.
Fotografia: Kierowca-konduktor, Sztandar Ludu roku 1962 (zbiory ChBP).
linii | (miasto / ogółem) | zakup | remonty | złomowanie | stan | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | | | |||||
|
(1) - gazeta "Sztandar Ludu" rocznik 1962 (zbiory ChBP), (2) - nie uwzględniając tzw. linii "bisowych", (3) - suma długość wszystkich tras to 61 km, (4) - Rocznik Chełmski tom 8, W. Sulimierski "Zarys Dziejów komunikacji miejskiej w Chełmie" (zbiory ChBP), (5) - APLOCh: Kwartalne sprawozdania z komunikacji miejskiej za 1962 r. * - długość ulic objętych siatką komunikacji miejskiej (nie liczono powtórnie dublujących się odcinków, na których kursowało wiele linii). Sumaryczna długość wszystkich linii - patrz (3). | |||||||