Historia tablic rejestracyjnych w Polsce (po 1959 r.)

  • Ciekawostki
  • Historia tablic rejestracyjnych (po 1959 r.)
Ciekawostki
Historia tablic rejestracyjnych (po 1959 r.)


Przedstawiam krótką historię tablic rejestracyjnych stosowanych w Polsce od 1959, czyli w okresie funkcjonowania komunikacji miejskiej w Chełmie.
Zawęziłem tutaj dane w zasadzie do tematyki strony. Prezentuję zatem wzory tablic rejestracyjnych samochodów prywatnych oraz tzw. komunalnych (państwowych). Korzystały z tych tablic samochody osobowe, ciężarowe, autobusy, przyczepy i naczepy, pojazdy testowe (badawcze) oraz zarejestrowane tymczasowo.
UWAGA: W opisie celowo pominięte zostały wzorów tablic wojskowych, milicyjnych, dyplomatycznych, dla jednośladów itp.
okres, wzór, wymiary opis
19.06.1956 - 13.05.1964

375 mm, 120 mm
  • 19 czerwca 1956 r. wprowadzono zmianę w wyglądzie rejestracji samochodowych. Numer składał się z 2-literowego wyróżnika miejsca rejestracji samochodu oraz 4-cyfrowego numeru. Pierwsza litera to jedno z 17 województw (Lublin miał literę L) albo nazwa służby państwowej, druga to oznaczenie miasta, powiatu lub jak w przypadku Warszawy i Łodzi - dzielnicy. Warto dodać, że nie stosowano liter: D, J i U oraz innych tzw. "polskich". Tablice były koloru czarnego z białą obwódką oraz kanciastą białą czcionką. Litery i cyfry pogrupowane po dwie.
  • Litery (pojedyncze) zarezerwowane dla służb: D - pojazdy wojskowe osobowe, sanitarki i autobusy, U - pozostałe wojskowe.
  • W Chełmie rejestracje zaczynały się od "LC".
  • CIEKAWOSTKA - wybrane oznaczenia z naszego województwa:
    - powiat lubelski i miasto Lublin (1956-1964) LN,
    - powiat lubelski (1964-1976) LE,
    - miasto Lublin (1964-1976) LL, LV, LW,
    - powiat chełmski i miasto Chełm (1956-1976) LC,
    - powiat zamojski (1956-1976) LG z numerami z zakresu 0001-5000,
    - miasto Zamość (1956-1976) LG z numerami z zakresu 5001-9999.
  • 1957 - 13.05.1964
  • Kraków i Poznań dołączyły do grupy miast tzw. wydzielonych (druga litera oznaczająca dzielnicę).
  • 13.05.1964 - 15.03.1976


    375 mm, 120 mm
    290 mm, 230 mm
  • Ze względu na wyczerpujący się zasób numerów wprowadzono prostą zamianę miejsc cyfr i liter na rejestracjach. Rejestracje miały identyczne wymiary i kolorystykę - przestawiono jedynie początkowe litery na koniec.
  • Podobnie jak w poprzednich latach zarezerwowano pojedyncze oznaczenia dla służb: D - pojazdy wojskowe osobowe, sanitarki i autobusy, U - pozostałe wojskowe, N - pojazdy WOP, Y - pojazdy milicji obywatelskiej.
  • Od tego czasu wprowadzano również tablice dwurzędowe.
  • 15.03.1976 - 31.03.2000




    520 mm, 120 mm
    290 mm, 230 mm
  • Po reformie administracyjnej z czerwca 1975 r. (podział na 49 województw), przyszedł czas na reorganizację rejestracji samochodowych. Powrócono do stosowanego jeszcze przed wojną oznaczenia 7-znakowego. Dwie pierwsze litery charakteryzowały województwo (Chełm miał przydzielone litery CH i CM) następna była litera przypisana miastu, powiatowi lub rejonowi + 4-cyfrowa liczba z zakresu 0001-9999.
  • Tło nowych tablic pozostało czarne, czcionka biała ze zmienionym, charakterystycznym krojem (z niewielkimi zmianami zachowanym do dziś).
  • Od tego momentu dla samochodów państwowych zaczęto stosować oddzielne oznakowanie. Ostatnią cyfrę zastąpiono literą, ale od 1983 r. nie stosowano tam liter: A, I, J, L, M, O, T i W - gdyż były zarezerwowane dla 3 litery na rejestracji, czyli wyznacznika rejonizacji (dla przykładu w województwie chełmskim: CHA i CHI - Chełm, CHJ - Chełm ciągniki rolnicze, CHM - Krasnystaw, CHO i CHP - Chełm przyczepy, CHT i CHW - Włodawa). Tablice "państwowe" wydawano do 1991 r., a ich ważność wygasała 31.12.1993 r.
    Rejestracje stosowane w Chełmie dla pojazdów państwowych:
    - CHA ***A (do 1983 r.), ***B, ***C, ***D, ***E, ***F, ***G, ***H, ***K, ***N, ***S, ***V, ***Y,
    - CHB ***D, ***E, ***F, ***G, ***H, ***N,
    - CHD ***K, ***V
    (gwiazdki to kolejne liczby z zakresu 001-999).
  • W 1996 r. na krótki czas w dużych aglomeracjach (wobec kurczących się zasobów numerów do wykorzystania) dopuszczono do wydawania tablic "państwowych" dla prywatnych właścicieli samochodów.
  • Tablice z tego okresu w dalszym ciągu zachowują ważność.
    1980 - 31.03.2000



    520 mm, 120 mm
    290 mm, 230 mm
  • Dla wszystkich województw w Polsce wprowadzono dodatkowe tzw. wyróżniki - 2 pierwsze litery. Chełmskiemu przydzielono trzeci wyróżnik: CU. Zaczęto go stosować po wyczerpaniu wcześniej dostępnych zasobów.
  • Jak poprzednio, również i w tym okresie stosowano zarówno tablice jednorzędowe jak i dwurzędowe.
  • W dalszym ciągu wydawano także tablice rejestracyjne tzw. "państwowe" (do 1991 r.).
  • Tablice z tego okresu w dalszym ciągu zachowują ważność.
    31.03.2000 - 30.04.2006
    (wydawane od: 1.05.2000)



    520 mm, 114 mm
    305 mm, 214 mm
  • Po kolejnej reformie administracyjnej (podział na 17 województw) konieczna stała się zmiana tablic rejestracyjnych. Przy okazji postanowiono zmienić ich kolorystykę i układ, upodabniając je nieco do stosowanych w Europie standardów.
    Tablice po raz pierwszy powlekane były farbą fluorescencyjną, miały białe tło z czarną obwódką, czarną czcionkę, przy prawym brzegu niebieski pasek z flagą Polski i znaczkiem PL.
  • Numer rejestracyjny w powiecie grodzkim składa się z 2 liter (I - województwo, II - miasto na prawach pow. grodzkiego) oraz ciągu 4 znaków. Wśród tych znaków nie stosowało się liter: B, D, I, O, Z gdyż zbyt przypominały cyfry: 8, 0, 1, 0, 2.
  • Numer rejestracyjny w gminach składały się z 3 liter (I - województwo, II i III - powiat ziemski) oraz ciągu 4 lub 5 znaków.
    Przydzielone numery rejestracyjne dla gminy Chełm:
    - I zasób 3 litery + 1 litera + 3 cyfry (od 001 do 999) - np. LCH A123,
    - II zasób - 3 litery + 2 cyfry (od 01 do 99) + 2 litery - np. LCH 12AC,
    - III zasób - 3 litery + 1 cyfra + 1 litera + 2 cyfry (od 01 do 99) - np. LCH 1A23 (gdzie pierwsza cyfra z zakresu 1-9),
    - IV zasób 3 litery + 2 cyfry (od 01 do 99) + 1 litera + 1 cyfra - np. LCH 12A3 (gdzie pierwsza cyfra z zakresu 1-9),
    - V zasób - 3 litery + 1 cyfra + 2 litery + 1 cyfra - np. LCH 1AC2, (gdzie pierwsza cyfra z zakresu 1-9),
    - VI zasób - 3 litery + 2 litery + 2 cyfry (od 01 do 99) - np. LCH AC12,
    - VII zasób 3 litery + 5 cyfr (od 00001 do 99999) - np. LCH 12345,
    - VIII zasób 3 litery + 4 cyfry (od 0001 do 9999) + 1 litera - np. LCH 1234A,
    - IX zasób 3 litery + 3 cyfry (od 001 do 999) + 2 litery - np. LCH 123AC,
    - X zasób 3 litery + 1 litera + 2 cyfry (od 01 do 99) + 1 litera - np. LCH A12C,
    - XI zasób 3 litery + 1 litera + 1 cyfra + 2 litery - np. LCH A1CE.
  • Tablice z tego okresu w dalszym ciągu zachowują ważność.
    1.05.2006 - ...


    520 mm, 114 mm
    305 mm, 214 mm
  • Po wejściu Polski do Unii Europejskiej zmodyfikowano nieznacznie tablice rejestracyjne. Układ i kolorystyka pozostały bez zmian. Zastąpiono flagę Polski unijnymi gwiazdkami, a do wszystkich nowych rejestracji dodano ósmy znak na końcu numeru. W zależności od miejsca rejestracji pojazdu była to cyfra lub litera.
  • Tak więc numer rejestracyjny w powiecie grodzkim składa się z 2 liter (I - województwo, II - miasto na prawach pow. grodzkiego) oraz ciągu 5 znaków. Wśród tych znaków (jak poprzednio) nie stosuje się liter: B, D, I, O, Z gdyż zbyt przypominają cyfry: 8, 0, 1, 0, 2.
    Przydzielone nr rejestracyjne dla Chełma (powiat na prawach miejskich):
    - I zasób - 2 litery + 5 cyfr (od 00001 do 99999) - np. LC 12345,
    - II zasób - 2 litery + 4 cyfry (od 0001 do 9999) + 1 litera - np. LC 1234A,
    - III zasób - 2 litery + 3 cyfry (od 001 do 999) + 2 litery - np. LC 123AC,
    - IV zasób - 2 litery + 1 cyfra + 1 litera + 3 cyfry (od 001 do 999) - np. LC 1A234 (gdzie pierwsza cyfra z zakresu 1-9),
    - V zasób - 2 litery + 1 cyfra + 2 litery + 2 cyfry (od 01 do 99) - np. LC 1AC23 (gdzie pierwsza cyfra z zakresu 1-9).
  • CIEKAWOSTKA: numeracja na tablicach była kontynuowana (dotychczas wydanych numerów powtórnie nie wykorzystywano, choć istniała możliwość zmiany rejestracji z flagą na "unijną" pozostając przy starej numeracji).
  • Zakres stosowanych numerów dla powiatów nie uległ zmianie, ale wydawano jedynie tablice tylko 8-znakowe).
  • Tablice te stosowane są obecnie.
    1.07.2018 - ...

    305 mm, 115 mm
  • Wprowadzono nowy typ zmniejszonej rejestracji dla pojazdów silnikowych (z wyłączeniem motocykli, ciągników rolniczych, pojazdów wolnobieżnych wchodzących w skład kolejki turystycznej). Przewidziano je dla samochodów konstrukcyjnie nie przygotowanych do umieszczenia rejestracji o standardowych wymiarach obowiązujących w Polsce.
  • Tablice różniły się od standardowych jedynie wymiarami oraz ilością znaków. Na numer składały się: litera (wyznacznik województwa - w przypadku Lublina, Chełma czy Zamościa była to litera L) oraz ciągu 3 znaków. Przewidziano kilka kombinacji 3 ostatnich znaków: (C - cyfra, L - litera) ...CCC, ...CCL, ...CLC, ...LCC, ...CLL, ...LLC, ...LCL.
  • Wydawano jedynie tablice jednorzędowe.
  • Tablice te stosowane są obecnie.

    okres, wzór, wymiary opis
    19.06.1956 - 13.05.1964

    375 mm, 120 mm
    Tablice próbne i tymczasowe
  • 19 czerwca 1956 r. wprowadzono zmianę w wyglądzie rejestracji samochodowych. Numer składał się z litery - wyróżnika województwa, 3-cyfrowego numeru oraz dwóch mniejszych liter PR. Tablice były koloru białego z czerwoną, nieco kanciastą czcionką.
  • W Chełmie rejestracje zaczynały się od litery L.
  • 13.05.1964 - 15.03.1976


    375 mm, 120 mm
    Tablice próbne i tymczasowe
  • Wraz ze zmianami w zwykłych tablicach, poczyniono takowe w stosunku do tablic próbnych (przestawiono szyk liter). Pierwsza litera oznaczała województwo, następnie dwie mniejsze litery PR (próbne) i 3 cyfry.
  • Tam, gdzie zasób kombinacji okazał się zbyt mały, równolegle wprowadzono do obiegu także tablice, gdzie odwrócono kolejność (najpierw cyfry, potem litera województwa + PR.
  • Wymiary nie uległy zmianie.
  • W Chełmie w tym okresie wydawano rejestracje próbne (tymczasowe) zaczynające się od liter LPR.
  • 15.03.1976 - 31.03.2000


    (tablice tymczasowe)
    520 mm, 120 mm
    290 mm, 230 mm


    (tablice próbne)
    520 mm, 120 mm
    290 mm, 230 mm
  • Po reformie administracyjnej z czerwca 1975 r. (podział na 49 województw), przyszedł czas na reorganizację rejestracji samochodowych. Powrócono do stosowanego jeszcze przed wojną oznaczenia 7-znakowego. Nastąpił również rozdział rejestracji na tablice tymczasowe oraz próbne.
  • Tablice tymczasowe - na przejazd z miejsca zakupu do siedziby lub miejsca garażowania.
  • Tło nowych tablic było na czarne, czcionka biała ze zmienionym, charakterystycznym krojem (jak w standardowych rejestracjach z tego okresu).
  • Numer składał się z jednej litery i 6 cyfr. Zarówno pierwsza litera jak i zakres cyfr były wyznacznikiem rejonizacji. Województwo chełmskie otrzymało literę C oraz zakres do 500000 do 999999
  • Stosowano również tablice dwurzędowe, wówczas na górze była litera i 2 cyfry, a na dole pozostałe 4 cyfry.
  • Tablice próbne - dla pojazdów czasowo dopuszczonych do ruchu.
  • Tło nowych tablic było na czerwone, czcionka biała (krój jak wyżej).
  • Numer składał się z pierwszej litery X następnie 2-znakowego wyróżnika województwa (chełmskie miało przyporządkowane litery CH i 4 cyfr.
  • Stosowano również tablice dwurzędowe, wówczas na górze były 3 litery, a na dole 4 cyfry.

  • Temat tablic próbnych i tymczasowych nie jest wyczerpany i będzie kontynuowany...
    powered by WuWu 2014-, wszystkie prawa zastrzeżone

    POMOC: Zobacz, co oznaczają poszczególne ikony używane na stronie. (w opracowaniu)