- Historia ZKM
- ⇨
- lata: 1963-1964
Historia komunikacji miejskiej
ZKM Chełm (1959-1989) - ciąg dalszy. 1963 r. (ZKM Chełm)
W lutym tego roku śnieżyce sparaliżowały komunikację międzymiastową - Chełm przez kilka dni odcięty był od reszty kraju.
25 kwietnia 1963 r. wprowadzono nowy rozkład jazdy - ograniczono liczbę wykonywanych dziennie kursów, ostatnie odbywały się ok. godz. 18-ej. Zmieniono także bieg następujących linii:
2 Cegielnia Horodyszcze - Ceramiczna - Szpitalna - Lubelska - pl. Stalingradzki - Młodowskiej - Odrodzonego W.P. - Sławackiego - Bydgoska - Katedralna - Wiejska - Hrubieszowska - Krzyżówki Wojsławickie. (powrót: Hrubieszowska - ZWM - Dzierżyńskiego - Lubelska - Szpitalna - Ceramiczna - Cegielnia Horodyszcze)
oraz 4 Dworzec PKP - Świerczewskiego - Odrodzonego W.P. - Młodowskiej - pl. Stalingradzki (nawrót) - Młodowskiej - Odrodzonego W.P. - Słowackiego - Bydgoska - Katedralna - Wiejska - Hrubieszowska - STRUPIN - STRACHOSŁAW - KAMIEŃ. (powrót: ... - Hrubieszowska - ZWM - Dzierżyńskiego - 1 Maja - pl. Kościuszki - Młodowskiej - Odrodzonego W.P. - pl. PKWN - Świerczewskiego - Dworzec PKP).
Zajezdnia ZKM w tym roku doczekała się znaczących modyfikacji. W przejętych jeszcze w 1954 r. przez MPGK warsztatach wybudowano 2 kanały naprawcze. Jednak w dalszym ciągu pomieszczenia te nie miały stałego ogrzewania. Postawiono również prowizoryczną myjkę (hydrofor) pod wiatą. Wysoka awaryjność taboru oraz brak części zamiennych uziemiały autobusy na wiele dni, a czasem tygodni. Na koniec roku w zajezdni było 16 wozów, z czego średnio 11 gotowych do ruchu, a 9 obsługiwało trasy w szczycie porannym i popołudniowym.
Zakład zakończył rok stratą rzędu 302.000 zł (przy kosztach własnych 4.754.000 zł). Warto może wspomnieć, że MPGK w tym okresie oprócz "czerwonych autobusów" świadczył także usługi transportowe trzema taksówkami osobowymi (strata roczna 79.000 zł) oraz czterema taksówkami bagażowymi, które wypracowały zysk w wysokości 21.000 zł.
W czerwcu na terenie miasta pojawiły się pierwsze 2 zadaszone przystanki. W czynie społecznym wykonały je Chełmskie Zakłady Metalowe.(1)
Kilka ciekawostek, o których donosiła prasa. Otóż, większość wozów nie była wyposażona w dzwonki sygnalizujące odjazd. Konduktorzy radzili sobie w ten sposób, że gwizdali na palcach.
W I kwartale roku szczęśliwymi posiadaczami "4 kółek" w Chełmie było 230-tu mieszkańców. Tylko w tym okresie w mieście przybyło 29 prywatnych pojazdów. Uspołecznionych aut (tzw. państwowych) było wówczas całe 41.
Prezydium Gminnej Rady Narodowej w Zagrodzie składało wniosek do MPGK-u o przedłużenie linii 3 z Pokrówki do kol. Depułtycze Królewskie. Jednak wniosek upadł, a miejscowość obsługiwały pojazdy PKS-u. Domagano się również w okresie letnim przedłużenia linii 1 do lasu Borek (1 przystanek od Krzyżówek Lubelskich w kierunku Stołpia). Nie natrafiłem na żadne dokumenty, które potwierdziłyby wcielenie w życie tej idei.
Fotografia: Autobus SAN H-01 na przystanku na ul. Lubelskiej na wysokości dzisiejszego Urzędu Miasta, Sztandar Ludu 1963 r. (zbiory ChBP)
25 kwietnia 1963 r. wprowadzono nowy rozkład jazdy - ograniczono liczbę wykonywanych dziennie kursów, ostatnie odbywały się ok. godz. 18-ej. Zmieniono także bieg następujących linii:
2 Cegielnia Horodyszcze - Ceramiczna - Szpitalna - Lubelska - pl. Stalingradzki - Młodowskiej - Odrodzonego W.P. - Sławackiego - Bydgoska - Katedralna - Wiejska - Hrubieszowska - Krzyżówki Wojsławickie. (powrót: Hrubieszowska - ZWM - Dzierżyńskiego - Lubelska - Szpitalna - Ceramiczna - Cegielnia Horodyszcze)
oraz 4 Dworzec PKP - Świerczewskiego - Odrodzonego W.P. - Młodowskiej - pl. Stalingradzki (nawrót) - Młodowskiej - Odrodzonego W.P. - Słowackiego - Bydgoska - Katedralna - Wiejska - Hrubieszowska - STRUPIN - STRACHOSŁAW - KAMIEŃ. (powrót: ... - Hrubieszowska - ZWM - Dzierżyńskiego - 1 Maja - pl. Kościuszki - Młodowskiej - Odrodzonego W.P. - pl. PKWN - Świerczewskiego - Dworzec PKP).
Zajezdnia ZKM w tym roku doczekała się znaczących modyfikacji. W przejętych jeszcze w 1954 r. przez MPGK warsztatach wybudowano 2 kanały naprawcze. Jednak w dalszym ciągu pomieszczenia te nie miały stałego ogrzewania. Postawiono również prowizoryczną myjkę (hydrofor) pod wiatą. Wysoka awaryjność taboru oraz brak części zamiennych uziemiały autobusy na wiele dni, a czasem tygodni. Na koniec roku w zajezdni było 16 wozów, z czego średnio 11 gotowych do ruchu, a 9 obsługiwało trasy w szczycie porannym i popołudniowym.
Zakład zakończył rok stratą rzędu 302.000 zł (przy kosztach własnych 4.754.000 zł). Warto może wspomnieć, że MPGK w tym okresie oprócz "czerwonych autobusów" świadczył także usługi transportowe trzema taksówkami osobowymi (strata roczna 79.000 zł) oraz czterema taksówkami bagażowymi, które wypracowały zysk w wysokości 21.000 zł.
W czerwcu na terenie miasta pojawiły się pierwsze 2 zadaszone przystanki. W czynie społecznym wykonały je Chełmskie Zakłady Metalowe.(1)
Kilka ciekawostek, o których donosiła prasa. Otóż, większość wozów nie była wyposażona w dzwonki sygnalizujące odjazd. Konduktorzy radzili sobie w ten sposób, że gwizdali na palcach.
W I kwartale roku szczęśliwymi posiadaczami "4 kółek" w Chełmie było 230-tu mieszkańców. Tylko w tym okresie w mieście przybyło 29 prywatnych pojazdów. Uspołecznionych aut (tzw. państwowych) było wówczas całe 41.
Prezydium Gminnej Rady Narodowej w Zagrodzie składało wniosek do MPGK-u o przedłużenie linii 3 z Pokrówki do kol. Depułtycze Królewskie. Jednak wniosek upadł, a miejscowość obsługiwały pojazdy PKS-u. Domagano się również w okresie letnim przedłużenia linii 1 do lasu Borek (1 przystanek od Krzyżówek Lubelskich w kierunku Stołpia). Nie natrafiłem na żadne dokumenty, które potwierdziłyby wcielenie w życie tej idei.
aktualizacja: 25.09.2021 r.
Powyższy materiał opracowano na podstawie dokumentów z Archiwum Państwowe w Lublinie o/Chełm (APLOCh), lokalnej prasy z tamtego okresu, wydawnictwa Rocznik Chełmski tom 8, W. Sulimierski "Zarys Dziejów komunikacji miejskiej w Chełmie" (zbiory ChBP) oraz własnych źródeł.
Powyższy materiał opracowano na podstawie dokumentów z Archiwum Państwowe w Lublinie o/Chełm (APLOCh), lokalnej prasy z tamtego okresu, wydawnictwa Rocznik Chełmski tom 8, W. Sulimierski "Zarys Dziejów komunikacji miejskiej w Chełmie" (zbiory ChBP) oraz własnych źródeł.
Fotografia: Autobus SAN H-01 na przystanku na ul. Lubelskiej na wysokości dzisiejszego Urzędu Miasta, Sztandar Ludu 1963 r. (zbiory ChBP)
linii | (miasto / ogółem) | zakup | remonty | złomowanie | stan | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | | | |||||
|
(1) - gazeta "Sztandar Ludu" rocznik 1963 (zbiory ChBP), (2) - oznaczenia linii: 1, 1 bisA, 2, 3 i 4, (3) - suma długość wszystkich tras w III kwartale wynosiła 68 km, a na koniec roku 59 km. Różnica wynikały z korekcji tras linii 1 i 4 oraz okresowych objazdów remontowanych ulic, (4) - Rocznik Chełmski tom 8, W. Sulimierski "Zarys Dziejów komunikacji miejskiej w Chełmie" (zbiory ChBP), (5) - APLOCh: Półroczne sprawozdania z komunikacji miejskiej za 1963 r. * - długość ulic objętych siatką komunikacji miejskiej (nie liczono powtórnie dublujących się odcinków, na których kursowało wiele linii). Sumaryczna długość wszystkich linii - patrz (3). | |||||||
1964 r. (ZKM Chełm)
Prawdopodobnie na początku roku uruchomiono nową linię oznaczoną numerem 6 (dokładnej daty nie udało mi się ustalić - wzmiankowana była w lokalnej prasie po raz pierwszy w ok. 20 lutego 1964 r.):
6 (trasa: Dworzec PKP - Świerczewskiego - pl. PKWN - Odrodzonego W.P. - Młodowskiej - Lubelska - Szpitalna - Szpital Miejski).
Dopiero pod koniec roku (od 1.10.1964) dodano połączenie nr 5:
5 (trasa: Żeromskiego - Litewska - Buczka - 22 Lipca - pl. PKWN - Świerczewskiego - Dworzec PKP - Kolejowa - Mickiewicza - Lubelska - Trubakowska - Trubakowska/Browar).
Przy okazji tej zmiany dokonano korekty innych rozkładów jazdy. Linia 2 na stałe została przeniesiona z pl. Konstytucji na ul. ZWM i Dzierżyńskiego i jechała w obu kierunkach tą samą trasą. Linię 4 na odcinku pl. Stalingradzki - Krzyżówki Wojsławickie puszczono tym samym śladem a poza miastem "wyprostowano" jej bieg bezpośrednio z Krzyżówek Wojsławickich do Kamienia (obsługę pominiętych miejscowości Strupin i Strachosław przejęły autobusy PKS-u). Wprowadzono także korektę czasową rozkładów na trasach: Krzyżówki Rejowieckie - Cementownia.
Zajezdnia ZKM przy ul. Wołyńskiej w tym okresie nominalnie mogła pomieścić do 20 wozów. W sprawozdaniach kwartalnych wykazywano stan od 16 do 18 szt. Wszystkie autobusy były napędzane etyliną. Średnio gotowych do ruchu w ciągu dnia było 11 z nich, a w godzinach szczytu obsługę stanowiło 9 wozów.
Załoga firmy liczyła 44 osoby. Średnia płaca kształtowała się na poziomie 21.150 zł. Koszty działalności zakładu zamknęły się kwotą 4.770.000 zł, co skutkowało stratą na koniec roku w wysokości 814.000 zł.
Planowano w tym roku uruchomienie obsługi autokarami komercyjnych wycieczek szkolnych, jednak ze względu awaryjność taboru i brak do niego części zamiennych, ledwo nadążano z obsadą codziennych tras. Pomysł "wypalił" dopiero w roku następnym.
W drugim półroczu tego roku MPGK zaprzestał usług świadczonych 3 taksówkami osobowymi. W okresie funkcjonowania od 1962 r. okazały się (!) deficytowe. Decyzję przypieczętowała uchwała Rady Ministrów z 9.01.1964 r. o likwidacji taksówek osobowych w małych przedsiębiorstwach gospodarki komunalnej).
W prasie lokalnej były informacje, że pasażerowie skarżyli się w pismach do MPGK na źle spasowane rozkłady jazdy (chodziło o możliwość przesiadek z linii 3 do 2) oraz o notoryczny brak rozkładów jazdy na przystankach. Bardzo bulwersowała również sprawa braku obsady konduktorskiej w autobusach linii 3. Ponoć sprzedaż biletów przez kierowcę opóźniała autobus na każdym przystanku aż od 4 do 8 min!(1)
6 (trasa: Dworzec PKP - Świerczewskiego - pl. PKWN - Odrodzonego W.P. - Młodowskiej - Lubelska - Szpitalna - Szpital Miejski).
Dopiero pod koniec roku (od 1.10.1964) dodano połączenie nr 5:
5 (trasa: Żeromskiego - Litewska - Buczka - 22 Lipca - pl. PKWN - Świerczewskiego - Dworzec PKP - Kolejowa - Mickiewicza - Lubelska - Trubakowska - Trubakowska/Browar).
Przy okazji tej zmiany dokonano korekty innych rozkładów jazdy. Linia 2 na stałe została przeniesiona z pl. Konstytucji na ul. ZWM i Dzierżyńskiego i jechała w obu kierunkach tą samą trasą. Linię 4 na odcinku pl. Stalingradzki - Krzyżówki Wojsławickie puszczono tym samym śladem a poza miastem "wyprostowano" jej bieg bezpośrednio z Krzyżówek Wojsławickich do Kamienia (obsługę pominiętych miejscowości Strupin i Strachosław przejęły autobusy PKS-u). Wprowadzono także korektę czasową rozkładów na trasach: Krzyżówki Rejowieckie - Cementownia.
Zajezdnia ZKM przy ul. Wołyńskiej w tym okresie nominalnie mogła pomieścić do 20 wozów. W sprawozdaniach kwartalnych wykazywano stan od 16 do 18 szt. Wszystkie autobusy były napędzane etyliną. Średnio gotowych do ruchu w ciągu dnia było 11 z nich, a w godzinach szczytu obsługę stanowiło 9 wozów.
Załoga firmy liczyła 44 osoby. Średnia płaca kształtowała się na poziomie 21.150 zł. Koszty działalności zakładu zamknęły się kwotą 4.770.000 zł, co skutkowało stratą na koniec roku w wysokości 814.000 zł.
Planowano w tym roku uruchomienie obsługi autokarami komercyjnych wycieczek szkolnych, jednak ze względu awaryjność taboru i brak do niego części zamiennych, ledwo nadążano z obsadą codziennych tras. Pomysł "wypalił" dopiero w roku następnym.
W drugim półroczu tego roku MPGK zaprzestał usług świadczonych 3 taksówkami osobowymi. W okresie funkcjonowania od 1962 r. okazały się (!) deficytowe. Decyzję przypieczętowała uchwała Rady Ministrów z 9.01.1964 r. o likwidacji taksówek osobowych w małych przedsiębiorstwach gospodarki komunalnej).
W prasie lokalnej były informacje, że pasażerowie skarżyli się w pismach do MPGK na źle spasowane rozkłady jazdy (chodziło o możliwość przesiadek z linii 3 do 2) oraz o notoryczny brak rozkładów jazdy na przystankach. Bardzo bulwersowała również sprawa braku obsady konduktorskiej w autobusach linii 3. Ponoć sprzedaż biletów przez kierowcę opóźniała autobus na każdym przystanku aż od 4 do 8 min!(1)
aktualizacja: 26.09.2021 r.
Powyższy materiał opracowano na podstawie dokumentów z Archiwum Państwowe w Lublinie o/Chełm (APLOCh), lokalnej prasy z tamtego okresu oraz wydawnictwa Rocznik Chełmski tom 8, W. Sulimierski "Zarys Dziejów komunikacji miejskiej w Chełmie" (zbiory ChBP) oraz źródeł własnych.
Powyższy materiał opracowano na podstawie dokumentów z Archiwum Państwowe w Lublinie o/Chełm (APLOCh), lokalnej prasy z tamtego okresu oraz wydawnictwa Rocznik Chełmski tom 8, W. Sulimierski "Zarys Dziejów komunikacji miejskiej w Chełmie" (zbiory ChBP) oraz źródeł własnych.
linii | (miasto / ogółem) | zakup | remonty | złomowanie | stan | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | | | |||||
|
(1) - gazeta "Sztandar Ludu" rocznik 1964 (zbiory ChBP), (2) - nie uwzględniając tzw. linii "bisowych", (3) - suma długość wszystkich tras to 54 km, (4) - Rocznik Chełmski tom 8, W. Sulimierski "Zarys Dziejów komunikacji miejskiej w Chełmie" (zbiory ChBP), (5) - APLOCh: Półroczne sprawozdania z komunikacji miejskiej za 1964 r. * - długość ulic objętych siatką komunikacji miejskiej (nie liczono powtórnie dublujących się odcinków, na których kursowało wiele linii). Sumaryczna długość wszystkich linii - patrz (3). | |||||||